[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przenikli­wym wzrokiem swoim spójrz, czcigodny Panie,^na ten ponury obraz życia ludu żydowskiego,jaki jest bezpoÅ›redniÄ… konsekwencjÄ… ich nietylko przez przeÅ›ladowców, lecz i przez sam ychsiebie tworzonej przeszÅ‚oÅ›ci! To nie wina oczy­wiÅ›cie, to nieszczÄ™sny bieg rzeczy w swych wy­nikach fatalny, z których zdać sobie należysprawÄ™, żeby być w stanie mocÄ… swej wolrbieg ten zmienić i na inne tory skierować.106http://rcin.org.pl Tak rozumujÄ…c, do innych też dojść m u ­szÄ™ wniosków, A wiÄ™c przedewszystkiem, niedlatego bezcelowemi sÄ… dążenia do zdobyciapraw narodowych przez żydów, ze żydzi naro­dem być nie powinni, lecz dlatego, że być n a­rodem nie mogÄ…, spaliwszy doszczÄ™tnie w ogniucierpieÅ„ skÅ‚adanych na oÅ‚tarzu religji, swe idea­Å‚y narodowe, których żadne hasÅ‚a, żadna sztucz­na propaganda nie odrodzi, bo to nie letargnarodowych dążeÅ„, lecz ich Å›mierć rzeczywista.Duch Rkiby żyje, jego jest sm utne za grobemnad Bar KochbÄ… zwyciÄ™stwo! ZaÅ› w tych sfe­rach, wÅ›ród których przepis religijny traci auto­rytet, naszÄ… umysÅ‚owość i uczuciowość urabiaÅ›wiat kultury nowożytnej, do której przeniknąćmogÅ‚y pewne wartoÅ›ci ducha żydowskiego, leczktórej obcym jest ten caÅ‚y gmach przez Izrae­la strzeżony, jako jego wieża tryumfalna.Wskazania Twoje, że żydzi nie powinni d Ä…­Å¼yć do zdobycia praw narodowych, nie możeprzekonać tych, którzy szerzÄ… dzisiaj hasÅ‚a bÅ‚Ä™d­ne i zdrowÄ… myÅ›l ludu mÄ…cÄ…ce.%7Å‚adna odrÄ™b­na grom ada ludzka, któraby mogta siÄ™ stać na­rodem, nie zrzekÅ‚aby siÄ™ swych narodowychdążeÅ„, choćby z racji tak wzniosÅ‚ej, jak ta, któ­rÄ… Ty zalecasz.WiÄ™c też nie mogÄ™ siÄ™ zgo­dzić ze zwalczaniem propagandy nacjonali­stycznej argumentam i, które życiowej, realne]mocy nie posiadajÄ….107http://rcin.org.pl Zalecasz również niewalczenie o naszeprawa obywatelskie, o nieuczestniczenie w wal­kach politycznych i t.p.Tu nietylko zgodzićsiÄ™ z TobÄ… nie mogÄ™, lecz dostrzegam sprzecz­ność we wÅ‚asnych Twych wywodach.%7Å‚ydzi powiadasz  majÄ… godnie speÅ‚niać swojÄ… rolÄ™przez współdziaÅ‚anie dobru powszechnemu.A czyż ograniczenie praw ludzkich i obywatel­skich to nie jedna z krzywd najwiÄ™kszych, fa­talna dla stron obojga dla ograniczonych i ogra­niczajÄ…cych? Ileż to zÅ‚a sprowadza odmawia­nie równych praw żydom, ile demoralizacjiw tych praw ograniczajÄ…cych omijaniu, zaÅ›z drugiej strony, jak deprawujÄ…co taki stanrzeczy wpÅ‚ywa na tych, co z ucisku innych ży­jÄ…? WiÄ™c naw et gdybyÅ›m y o wzglÄ™dach wÅ‚a­snego dobra zapomnieli, to niewalczenie o ró­wne prawa byÅ‚oby sankcjÄ… bezwzglÄ™dnego zÅ‚a.C z e k a ć  p o w iad a sz należy, aż narody sam ewkroczÄ… na drogÄ™ sprawiedliwego z namiwspółżycia.Niebezpieczna to myÅ›l, bowiemÅ‚atwo daje siÄ™ rozszerzyć i w stosunku do wszel­kiego zÅ‚a podyktować zasadÄ™ biernego oczeki­wania na lepszÄ… przyszÅ‚ość.Zwiat nie jest p o ­wieÅ›ciÄ… umoralniajÄ…cÄ…, w której siÄ™ wszystkodobrze koÅ„czy, każda stronica ksiÄ™gi życia pi­san a jest krwiÄ…, potem i mÄ™kÄ….1 jeszcze dla pewnych racji nie mogÄ™ siÄ™108http://rcin.org.pl z TobÄ… zgodzić.Oto, gdyby cierpienia naszychprzodków wraz z psychologjÄ…, jakÄ… tworzyÅ‚y,przekazywane być mogÅ‚y z pokolenia na poko­lenie z jednakowÄ…, niesÅ‚abnÄ…cÄ… siÅ‚Ä…, to możena tym ogromie bólu, moglibyÅ›my budowaćpodobne do Twoich koncepcje przyszÅ‚oÅ›ci.Lecztak nie jest.Na nas, ludziach ucywilizowa­nych, na naszej umysÅ‚owoÅ›ci nie ciąży już tagroza, jaka falÄ… szerokÄ… wzbieraÅ‚a w piersiach-mÄ™czonych przodków naszych.Nie jesteÅ›m yod przeszÅ‚oÅ›ci tak bezwzglÄ™dnie zależni, by naminionych cierpieniach opierać ideowe wska­zania, godne m Ä™czeÅ„stwa Izraela i do życiaobecnego je stosować, tembardziej, że jak tozaznaczyÅ‚em wyżej, inaczej już dzisiaj ocenia­my tych cierpieÅ„ przyczyny.DziÅ› cierpi ludnie dlatego, że cierpieli jego przodkowie, leczprzez nÄ™dzÄ™ i ciemnotÄ™.Tradycja cierpieniaistnieje, lecz nie w takim stopniu, by móc two­rzyć podstawÄ™ uczuciowÄ…, obowiÄ…zujÄ…cÄ… do od­powiedniego ukÅ‚adu caÅ‚ego życia.Chcemy ludwydobyć z otchÅ‚ani nÄ™dzy i ciemnoty, odbie­rzemy mu też psychologjÄ™ z takim jego sta­nem zwiÄ…zanÄ…, czyli osÅ‚abimy jeszcze bardziejtÄ™ tradycjÄ™ cierpienia, a przez to sam o opartena niej wskazania ideowe usuniemy.PiÄ™knazasada współdziaÅ‚ania w tworzeniu dobra po­wszechnego wÅ‚aÅ›nie mocy nabierze wÅ›ród ży­109http://rcin.org.pl dów, jako ludzi równouprawnionych, wzniesio­nych na poziom wymagari współczesnej kultu­ry i cywilizacji.WyrzekÅ‚eÅ› sÅ‚owa:  lud w ybrany. Wyda­je mi siÄ™, ze chyba juz czas najwyższy z temskoÅ„czyć! Idea wybraÅ„stwa w ciÄ…gu szeregustuleci byÅ‚a jednym z nienajsÅ‚abszych czynni­ków odosobnienia żydów!.Nawet tak wznioÅ›le rozumiana, jak Ty jÄ…rozumiesz, przeÅ‚amujÄ…c siÄ™ przez pryzmat psy-chologji mas, wiąże siÄ™ bezwarunkowo z faÅ‚-szywem poczuciem wyższoÅ›ci, co nie może po­zostać bez szkody i dla żydów i dla otoczenia.Zwracajmy siÄ™ do żydowskiego ogółuz nakazami etycznemi, wskazujmy drogi życiaszlachetnego, lecz nie jako narodowi w ybrane­mu, bo wszystkie narody na jednakie szczÄ™­Å›cie zasÅ‚ugujÄ… i jednakie obowiÄ…zki w imiÄ™ d o ­bra pow szechnego speÅ‚niać winny.Oto parÄ™ uwag, które mi siÄ™ nasunęły,kiedy rozważaÅ‚em treść Twego przemówienia.Przyjmij, czcigodny Panie, wyrazy megonajgÅ‚Ä™bszego szacunku.10 X I 1911.110http://rcin.org.pl ' ? %- t ' ^ i.- _  %.' ?.-  % ¿  % ^ : JT SSB ^k I.V.^^.48» ^ r ?R!tií¿>.'QHRBálfaMBH.vu l '.-  ''V-5 r r ' ? ' ' r-Ä.X'\ ^ -.# [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • higrostat.htw.pl
  •