[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.222.Jeśli chorym jest wyzwoleniec, otrzyma lekarz trzy szekele srebra.223.Jeśli chorym jest niewolnik, zapłaci jego pan lekarzowi dwa szekele sre-bra.224.Jeśli lekarz bydła lub osła (weterynarz) zada bydlęciu lub osłu ciężką ra-nę operacyjną i je uzdrowi, otrzyma od właściciela zwierzęcia szóstą część szekela srebra.225.Jeśli - po zadaniu rany, przyprawi bydlę lub osła o śmierć, zapłaci właścicielowi ćwierć jego wartości.228.Jeśli budowniczy wybuduje mężowi dom i wykończy go, otrzyma za każdy SAR zbudowanej przestrzeni dwa szekele srebra nagrody.229.Jeśli budowniczy zbuduje dom i dom ten, dlatego że nie został mocno ufundamentowany - runie i zabije właściciela, zabije się budowniczego.230.Jeśli dom runie i zabije syna właściciela, zabije się syna budowniczego.231.Jeśli dom zabije niewolnika właściciela, odda budowniczy niewolnika za niewolnika.232.Gdy zniszczy dobytek, odda wszystko - co zniszczył.Także wybuduje na nowo dom, który za słabo zbudował, własnym nakładem.235.Gdy budowniczy okrętu uszczelnił okręt obywatela i jeszcze w ciągu tego roku okaże się nieszczelny, rozbierze go i własnym nakładem na nowo go uszczelni.236.Gdy obywatel wynajmie okręt kapitanowi, a ten przez własną lekkomyślność, zatopi go, odda właścicielowi okręt.237.Gdy właściciel okrętu załaduje go zbożem, wełną, oliwą, daktylami itp., a to wszystko pójdzie przez nierozwagę kapitana okrętu, który go wynajął - na dno, odda właścicielowi wszystko co stracił.238.Gdy kapitan okręt zatopił, ale go później wydobył, odda właścicielowi połowę.244.Gdy obywatel wynajmie wołu lub osła, a na pastwisku zabił go lew, wówczas stratę ponosi właściciel.245.Gdy obywatel wynajął wołu i uśmiercił je przez nieuwagę, czy też bicie, wówczas wynagrodzi właścicielowi wołu za wołu.248.Gdy obywatel wynajął wołu i złamał mu róg, obciął ogon lub obetnie mięso z niego, wówczas odda 1/5 ceny jego kupna.249.Gdy obywatel wynajął wołu, lecz bóg je dotknął i zdechło, wówczas przysięgnie ten, który wynajął zwierzę i pójdzie wolno.250.Gdy wół ciągnąc ubodzie obywatela na ulicy a ten skutkiem tego umrze, wówczas nie ma podstaw do skargi.251.Gdy wół bodzie, a obywatel wie o tym, z napisu na nim, lecz nie przytrze jego rogów ani go zwiąże, a ten ubodzie syna obywatela, że umrze, wówczas da miny srebra.252.Gdy jest sługą obywatela, da minę srebra.253.Gdy obywatel najmie drugiego obywatela do dozoru jego pola i powierzy mu ziarno na zasiew, bydło, i zobowiązał go do uprawy pola, gdy ten obywatel ukradnie ziarna lub paszy, a to zostanie znalezione u niego, wówczas obetnie mu się rękę.264.Gdy pasterzowi powierzy się stado wołu lub bydła drobnego do pasienia, gdy później przyjął zapłatę i jest z niej zadowolony, pomnaża ilość sztuk bydła i troszczy się o nie, wówczas czyni zadość umowie.265.Gdy nie dba o powierzone sobie bydło, obniża jego wartość lub sprzedaje poszczególne sztuki, wówczas, po dowiedzeniu mu tego, odda 10-krotnie tego, co ukradł.266.A gdy zaraza wymorduje sztuki, 1ub lew je zabije, oczyści się pasterz przed bogiem, a właściciel nie będzie od niego żądał sztuk straconych.18.A wszystek lud widział głosy i błyskania, i brzmienie trąby i kurzącą się górę; a przestraszeni i bojaźnią zdjęci stanęli zdaleka.19.Mówiąc Mojżeszowi: mów ty do nas; i słuchać będziemy; niech Pan do nas nie mówi, byśmy snać nie pomarli.Prawo Hummurabiego, przewyższające znacznie swym wszechstronnym ujęciem zagadnień i potrzeb życiowych “Zakon Mojżesza”, pomimo, że początki jego sięgają około 1000 lat przed powstaniem “Zakonu”, jest nadzwyczaj ważnym dokumentem, rzucającym jasny snop światła na kulturę ludzką jeszcze w zaraniu jej dziejów, gdy o Żydach nie było mowy.A i ten dokument nie jest najstarszym, jaki nam przekazały żmudne prace archeologów, znamy urywki prawa hetyckiego, jeszcze starszego od kodeksu babilońskiego.Nic więc dziwnego, że Mojżesz zaczerpnął swe przepisy prawne, - nadane uroczyście Żydom na górze Synai, podczas gromów i burzy, - z kodeksów tych starożytnych narodów.I tylko podziwiaćby można jego erudycję, która znacznie przewyższała poziom umysłowy podległych jemu współplemieńców, oraz jego poczucie rzeczywistości, które kazało mu, porzuciwszy drogę rozumowego oddziaływania na Żydów, zaapelować do ich uczucia.Wiedział, że do stojących na niskim poziomie umysłowym wychodźców egipskich, nie przemówi argument rozumowy.Obwarował więc swój „Zakon” powagą Boga, który sam nadał te przepisy „swemu ludowi wybranemu” i zagroził straszliwymi przekleństwami jego przestępcom, co zresztą znajdujemy trochę inaczej wyrażone w kodeksie Hammurabiego.Obok przepisów, które Mojżesz dosłownie powtórzył w swym „Zakonie”, znajdujemy ponadto w kodeksie Hammurabiego cały szereg ustaw, normujących współżycie między obywatelami obszernego państwa Babilońskiego.Jakże ubogi i jednostronny jest Zakon ze swymi nakazami, które później ograniczyli Żydzi wobec swego społeczeństwa.Kodeks Hammurabiego obowiązuje wszystkich, nie tylko wolnych obywateli monarchii babilońskiej.Przestępstwo jest więc w nim karane, jako wykroczenie przeciw obowiązującemu porządkowi społecznemu, bez wzglę-du na to do jakiej rasy, narodu, lub stanu przestępca należał.A więc oszukiwać nie wolno nikogo.Za złożenie fałszywego zeznania grozi jednakowa kara każdemu.Za kradzież grozi kara śmierci, tak obywatelowi monarchii babilońskiej, jak i wszystkim innym.Taką karę ponosi paser, przechowujący rzeczy kradzione.Transakcja z niedorosłym dzieckiem lub sługą, nie mającymi prawa dysponowania własnością, należącą do ich rodziców, czy panów, są nieważne, a ten, kto takie transakcje zawiera, powinien co najmniej postradać włożoną gotówkę czy towar.A jakaż w prawodawstwie tym wszechstronność poruszonych dziedzin życia.Ileż praw można by przenieść na nasz teren i stosunki.A więc:Sędziowie, jako ostoja ładu i praworządności w kraju, mają być nieprzekupni, inaczej przestają być godni swojej funkcji.Nagroda królewska dla żołnierza, za jego zasługi dla dobra ojczyzny, jest jego własnością niesprzedawalną - winna być przechowywana z pieczołowitością z pokolenia w pokolenie.Każdy, kto podjął się jakichś obowiązków, ma je spełniać sumiennie, a więc, kto wziął ogród w dzierżawę, powinien dołożyć wszelkich starań, aby sad wydał owoce w należytej ilości i gatunku.Gdy obywatel nawodni swą ziemię, ma baczyć, by to nie działo się ze szkodą jego sąsiadów.Kupcy nie mają być plagą kraju, ale powinni przychodzić potrzebującym z pomocą.Gdy więc ktoś potrzebuje pożyczki, mają mu jej udzielić, lecz prawo czuwa nad tym aby i ci nie ponosili szkody, wskutek lekkomyślności, czy lenistwa swych dłużników.Wierzyciele nie mają prawa zabrać dłużnikom ich dobytku, bez ich zgody.Gdy zadłużonych nawiedzi klęska powodzi, czy posuszy, nie potrzebują płacić długów, a nawet państwo przychodzi im z pomocą, nie żądając od nich podatku.Zajazdy i oberże mają być domami, gdzieby uczciwy podróżny mógł znaleźć nocleg i pożywienie, a nie miejscem zgromadzeń różnego rodzaju mętów, a ich właściciele powinni nad tym czuwać pod groźbą kary śmierci.Hammurabi uwzględnił także w swym kodeksie życie rodzinne:A więc; mąż nie ma prawa do posagu swej żony, jest on jej własnością i przechodzi na jej dzieci.Nie ma on prawa usunąć swej żony z domu, musi oddać jej posag i ponadto odszkodowanie, nawet gdy jest nieuleczalnie chora, ma nią opiekować się aż do jej śmierci.Ojciec nie ma prawa pozbawić, bez ważnych i uzasadnionych powodów, swego dziecka ciepła domowego ogniska, może to jedynie uczynić, gdy syn dwukrotnie ciężko obrazi ojca, przy czym ocenę przestępstwa wydają sędziowie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]