[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ch³opi wykrêcaj¹ siê i unikaj¹ pracy.Wiersz ten ukazuje rozbie¿noœæ interesów ch³opów i w³aœcicieli ziemskich.ch³opi pracuj¹ tylko pod okiem pana, gdy odejdzie leniwi¹ siêodpoczywaj¹ zbyt czêstoob³udnie udaj¹ pracêkradn¹ w³asnoœæ panaœwiadomie psuj¹ narzêdziaArchaizmy:leksykalnefonetycznefleksyjnesemantycznehistoryczna"Œmieræ o zamordowaniu Jêdrzeja Têczyñskiego"Zamo¿ny szlachcic niezadowolony z naprawy zbroi pobi³ p³atnerza.Wzburzony t³um wyst¹pi³ przeciwko okrutnemu szlachcicowi.Ten ukry³ siê w koœciele lecz zosta³ tam zabity.14.EPIKA ŒREDNIOWIECZNA14.1 "PIEŒÑ O ROLANDZIE"Ma przejrzyst¹ kompozycjê trójdzieln¹.Wstêp to przygotowanie zasadzki przez zdrajcê Ganeleona.Rozwiniêcie akcji przedstawia bohatersk¹ walkê i œmieræ Rolanda oraz jego towarzyszy.Zakoñczenie ukazuje zemstê Karola Wielkiego na Saracenach za œmieræ siostrzeñca.Roland by³ rycerzem Karola Wielkiego i w 778 wzi¹³ udzia³ w wyprawie do Hiszpanii zajêtej przez Saracenów.Duma i œredniowieczne poczucie honoru nakazywa³y mu samodzielnoœæ dzia³ania.Mimo trudnej sytuacji nie wezwa³ pomocy, a tym samym narazi³ swoich rycerzy na œmieræ.Zginêli wszyscy ³¹czne z nim, ale honor œredniowiecznego rycerza zosta³ obroniony.14.1.1 ARTYZM FORMYNieznany poeta stara³ siê nadaæ epopei podnios³y charakter.Utwór cechuje patos (nastrój podnios³y, pe³en odwagi) oraz hiperbolizacja (wyolbrzymienie cech jakiegoœ przedmiotu lub zjawiska).Narrator czêsto w³¹cza³ w tok opowiadania bezpoœrednie wypowiedzi poszczególnych osób.Z tego powodu stosowa³ on na przemian formê epick¹ i dramatyczn¹.14.2 KRONIKI14.2.1 Cechy i zadaniabrak krytycyzmu (nie sprawdzano wiarygodnoœci faktów)elementy fikcyjne (listy, mowy, pieœni, anegdoty)funkcja dydaktyczna (wnioski wyci¹gane z wydarzeñ)przesadne wychwalanie w³adcówchronologia wydarzeñjêzyk prosty, choæ nie pozbawiony metafor i gry s³ówpytania retoryczne, wykrzykniki, wo³acze, apostrofy dla utrzymania patetycznego stylu14.2.2 Polscy kronikarze i ich dzie³a"Kronika Polska" Galla Anonima"Kronika Wielkopolska" Goc³awa Baszka XIII w.(zawiera daty, wystêpuje narracja historyczna - przyczynowo-skutkowa)"Kronika Janka z Czarnkowa" (fikcyjne za Kazimierza Wielkiego)"Kronika Wincentego zwanego Kad³ubkiem" XIII w.(parta na fantastycznych zmyœleniach, opis zwyciêskiej bitwy legendarnych w³adców polskich z Juliuszem Cezarem, Kad³ubek chcia³ uœwietniæ nasz¹ przesz³oœæ narodow¹)"Kronika Jana D³ugosza" XV w.(opis dziejów pañstwa polskiego do XV wieku, opis konfliktu polsko-krzy¿ackiego)14.3 KRONIKA GALLA ANONIMAGall Anonim- ¿y³ na prze³omie XI i XII w.Francuz, mnich z zakonu benedyktynówprzebywa³ na dworze Boles³awa Krzywoustegonapisa³ tam kronikê na zamówienie14.3.1 TreœæDzieje pañstwa polskiego i jego w³adców.Celem i zamiarem by³o opisanie czynów króla Boles³awa Krzywoustego.Przedstawi³ on najpierw dzieje jego przodków, ca³ego rodu Piastów i czyny samego króla.Wed³ug niego Chrobry i Krzywousty to idealni w³adcy.Opisywa³ tak¿e wydarzenia militarne.3 czêœci: 1.historia pocz¹tków pañstwa polskiego 2.czasy panowania Piastów 3.dzieje i chwa³a Boles³awa Chrobrego.Kronika ta nie zawiera ¿adnych dat.Utwór ten powsta³ na zamówienie dostojników.Mia³ nie tylko opisywaæ dzieje pañstwa polskiego, ale przede wszystkim wys³awiaæ i wychwalaæ odwa¿ne i waleczne czyny królów polskich (Boles³awa Krzywoustego) jako wzorców do naœladowania.14.4 UTWORY O TEMATYCE MI£OSNEJ14.4.1 "TRISTAN I IZOLDA"Tristan by³ synem króla Kornwalii.Jego rodzice zostali zabici podczas najazdu.Dotar³ na wyspê króla Marka.Wys³a³ Tristana aby ten znalaz³ mu królow¹.W czasie powrotu Tristan i Izolda wypili napój mi³osny i zakochali siê w sobie.Spotykali siê ¿e sob¹ potajemnie.Kiedy król dowiedzia³ siê o tym skaza³ ich za to na œmieræ.Oni uciekli i ukryli siê w lesie.Po pewnym czasie Tristan odda³ j¹ królowi a sam wyjecha³ z kraju.Po powrocie ciê¿ko zachorowa³ i umar³.Izoldê i Tristana pochowano obok siebie.Codziennie krzew wyrasta z grobu Tristana i przerasta do grobu Izoldy.14.4.2 "HELOIZA I ABELARD"Abelard by³ filozofem i teologiem francuskim.Maj¹c 34 lata zakocha³ siê w swojej uczennicy, nieletniej ale urodziwej Heloizie.Ona odwzajemnia³a jego uczucia.Kiedy zasz³a w ci¹¿ê nie chcia³a aby ewentualne ma³¿eñstwo zniszczy³o jego karierê.Ten jednak o¿eni³ siê z ni¹.Mieli syna.Kiedy wuj Heloizy dowiedzia³ siê o tym nas³a³ zbójców na Abelarda, którzy go pobili i wykastrowali.Heloiza posz³a to zakonu a Abelard zosta³ mnichem
[ Pobierz całość w formacie PDF ]