[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Owidiusz mówi, najwidoczniej przytaczając jakąś formułę religijną, że Cardea ma moc otwierania tego, co zamknięte, i zamykania tego, co otwarte .Owidiusz utożsamia Cardeę z boginią Carneą, mającą w Rzymie święto w dniu 1 czerwca,kiedy to składano jej w ofierze wieprzowinę i fasolę.Pomaga nam to o tyle, że wiąże Białą Boginięze świniami, choć rzymskie wyjaśnienie, iż Carneę zwano tak dlatego, że ofiarowywano jej mięso (quod camem offerunt), jest niedorzeczne.Nadto - jak zauważono już w kontekście Cdd Goddeu -w epoce klasycznej fasoli używano jako homeopatycznych czarów przeciwko wiedzmom i upiorom:człowiek wkładał sobie ziarno fasoli do ust i wypluwał je w kierunku zjawy, podczas zaśrzymskiego święta Lemuriów27 każdy pan domu rzucał za siebie ziarna czarnej fasoli dla Lemurów,czyli duchów, mówiąc: wykupuję za nie siebie i moją rodzinę .Mistykom pitagorejskim, wy-wodzącym swą doktrynę ze zródeł pelazgijskich28, silne tabu zakazywało spożywania fasoli;cytowali oni wiersz przypisywany Orfeuszowi mówiący, że jedzenie fasoli to zjadanie głowywłasnego rodzica29.Kwiat fasoli jest biały, kwitnie zaś ona w tym samym czasie co głóg.Fasolanależy do Białej Bogini, stąd jej związek ze szkockim kultem czarownic; w dawnych czasach tylkojej kapłanki mogły ją sadzić bądz gotować.Ludność z Feneos w Arkadii pielęgnowała tradycję,wedle której bogini Demeter, która zawędrowała w tamte strony, zezwoliła im na uprawianiewszelkich zbóż i strączkowych z wyjątkiem fasoli.Wydaje się więc, że przyczyną orfickiego tabubył fakt, iż fasola rosnąc owija się wokół podpory, zapowiadając w ten sposób zmartwychwstanie, iże duchy potrafią odradzać się w postaci ludzkiej sadowiąc się w ziarnach fasoli (wspomina o tymPliniusz), zjadane następnie przez kobiety; mężczyzna zjadający fasolę bezbożnie udaremniałbywięc zamysły swych zmarłych przodków.Podczas Lemuriów rzymscy gospodarze rzucali fasolęduchom, aby dać im szansę odrodzin, bogini Carnei zaś składali ofiary podczas jej świąt, gdyż toona dzierżyła klucze Podziemi.Carnea utożsamiana jest powszechnie z rzymską boginią Cranae, w istocie będącą Cranaea,27* Wtaśc.Lemuralia, święto obchodzone w dniach 3-19 maja28Pitagoras był podobno tyrreńskim Pelazgiem z Samos w północnej Egei.Tłumaczyłoby to ścisły związek jego filozofii z filozofiąorficką i druidyczną.Uważa się, że powstrzymywał się od jedzenia nie tylko fasoli, ale i ryb; bodaj także rozwiną! kult odziedziczony poPelazgach podróżując wśród innych narodów.Jego teoria wędrówki dusz jest raczej indyjska niż pelazgijska.W Krotonie uchodził -podobnie jak jego następca Empedokles - za wcielenie Apollina.29Powstrzymywanie się od jedzenia fasoli platończycy uzasadniali względami racjonalnymi - mianowicie że wywołuje ona wzdęcia,co właściwie wychodzi na jedno i to samo.Zycie było tchnieniem, więc puszczanie wiatrów po zjedzeniu fasoli było dowodem, że zjadłosię żywą duszę; w grece i łacinie jedno słowo, anima ipneuma, oznacza zarówno poryw wiatru, oddech, duszę i ducha.78 szorstką albo kamienistą , co jest greckim przydomkiem bogini Artemidy, której wrogość do dziecibezustannie należało uśmierzać.Cranaea miała koło Delf własną świątynię na pagórku;pięcioletnią służbę kapłańską pełnił tam zawsze chłopiec.Miała też gaj cyprysowy, Cranaeum, tużza granicami Koryntu, gdzie miał swe sanktuarium heros Bellerofon.Cranae znaczy skała i jestetymologicznie powiązane z gaelickim cairn, które ostatecznie zaczęło oznaczać kopiec z kamieniwznoszony na szczycie góry.Piszę o niej jako o Białej Bogini, gdyż biel to jej główny kolor, kolor pierwszego członu jejksiężycowej trójcy.Gdy jednak Bizantyńczyk Suidas nadmienia, że Io była krową zmieniającąbarwę z białej na różową, potem na czarną, ma na myśli fakt, że nów jest białą boginią narodzin iwzrostu, pełnia - czerwoną boginią miłości i walki, księżyc ubywający - czarną boginią śmierci iwróżb.Wersję Suidasa wspiera baśń Hyginusa o jałówce zrodzonej ze związku Minosa z Pazyfae iw ten sam sposób co dnia zmieniającej trzykrotnie swą barwę
[ Pobierz całość w formacie PDF ]