[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Powyższe stwierdzenie przypisuje oczywiście socjologii zbyt dużezasługi w procesie wprowadzania w dojrzałość naukową ekonomii społecznej (po-noć sama socjologia nie uzyskała jeszcze pełnoletniości), niemniej jednak intuicjasugeruje nam, że te dwie dziedziny mają ze sobą wiele wspólnego: jeśli nawet niesą skoligacone w linii prostej, to na pewno mają wspólnych przodków.Socjologia niejednokrotnie inspirowała i pobudzała do krytycznej analizy ekonomię,a także nakłaniała ją do uwzględniania wielości perspektyw w procesie badania go-spodarki.Wspomnijmy choćby o teoriach, które były często dyskutowane na gruncieekonomii, takich jak: koncepcja anomii E.Durkheima, koncepcja gospodarki jakosubsystemu społecznego T.Parsonsa, koncepcja gospodarki jako systemu auto-poietycznego N.Luhmana [Beckert 1997], czy też prace o gospodarce M.Crozieraoraz J.Habermasa [Swedberg 2003].Warto ponadto zwrócić uwagę na coraz bardziej widoczne zacieranie się granic po-między tymi dwoma dziedzinami, które zauważalne jest m.in.w braku klarownegorozróżnienia zainteresowań badawczych jednej i drugiej dyscypliny.Często trudnojest wyrokować, czy pewna koncepcja nosi jedynie znamiona ekonomicznej teoriispołecznej, czy jest to już czysta socjologia.Jako przykład można podać choćbysocjoekonomię A.Etzoniego, w której uzupełnia się prostą koncepcję kalkulującegopodmiotu o elementy kulturowe, społeczne i afektywne, czy Nową Socjologię Eko-nomiczną R.Swedberga, który wprost nazywa instytucje ekonomiczne społecznymikonstruktami [Gardawski i in.2008].Niektórzy autorzy mówią wręcz o przełomie,który nastąpił w latach 80.XX w., w którym to okresie rozpoczęło się socjalizowanieekonomii połączone z ekonomizowaniem socjologii [Liagouras 2007].Związki ekonomii z socjologią na pewno odcisnęły swoje piętno na jednej, jak i drugiejdziedzinie, stymulując do szerszego wykorzystania w pierwszej z nich takich pojęć, 55 Rozdział I.Intelektualne korzenie ekonomii społecznejjak zaufanie, normy społeczne, wartości, kultura itp.[Ibidem, s.63].Coraz częściejna pierwszy plan analizy procesu gospodarowania wysuwane są czynniki kulturowei społeczne, które zgodnie z koncepcją V.Zelizer stają się gwarantem lub barierądla efektywnego gospodarowania [por.Zelizer 1992].Wzrasta ekonomiczna świa-domość znaczenia kapitału społecznego jako najważniejszego czynnika rozwojugospodarczego oraz skłonność do podkreślania obywatelskości jako istoty rozwojuspołeczno-gospodarczego krajów zachodnich.To co łączy socjologię z ekonomią społeczną, to wspólny tym dwóm dziedzinomsprzeciw wobec redukcjonizmu, zbytnio afirmowanego przez ekonomię klasycznąindywidualizmu i tendencji do pomijania społecznego zakorzenienia ludzkich de-cyzji i działań.W socjologię (tak jak i w ekonomię społeczną) wpisany jest też duchreformatorski, który już od Durkheima i Webera, zwolenników pragmatycznego,a nie czystego liberalizmu, stymulował do poprawy warunków funkcjonowaniaspołeczeństwa, dając zielone światło interwencji publicznej.W niniejszej części publikacji podjęliśmy próbę uporządkowania wiedzy na tematwzajemnych relacji łączących socjologię z ekonomią społeczną.Problem ten, na-kreślony w sposób szeroki, wymaga w pierwszej kolejności zawężenia, po drugie,sprecyzowania o jakie relacje w rzeczy samej chodzi (teoretyczne, metodologicznebądz jeszcze inne).Z pełną świadomością konsekwencji zbyt redukcjonistycznegospojrzenia na wzajemne związki tych dwóch dziedzin, postanowiliśmy ograniczyćrozważania do omówienia socjologicznych koncepcji teoretycznych, które z dużymprawdopodobieństwem mogły zainspirować ekonomię społeczną do takiego, a nieinnego definiowania celów i wyzwań przed nią stojących.Aby uporządkować dalszywywód, wybraliśmy jedną z definicji celów ekonomii społecznej, na której opartostrukturę niniejszego tekstu.Definicja ta, autorstwa P.Sałustowicza, wymieniacztery kluczowe funkcje ekonomii społecznej.Są to:1.Generowanie nowych miejsc pracy, szczególnie adresowanych do ludzi zmargi-nalizowanych lub tych, którym grozi społeczna marginalizacja, oferowanie usługw zakresie zawodowego szkolenia i umożliwienia transferu na tzw.pierwszyrynek pracy (spojrzenie z perspektywy polityki zatrudnienia i rynku pracy).Celten najprościej powiązać z socjologicznymi koncepcjami nierówności społecz-nych i wykluczenia społecznego (teorie najczęściej zakorzenione są w nurciesocjologii krytycznej).2
[ Pobierz całość w formacie PDF ]