[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W mieÅ›cie tym zginęła jego żonawraz z dziećmi, on sam zaÅ› straciÅ‚ caÅ‚e mienie; gdy ktoÅ› go zapytaÅ‚, czy coÅ› straciÅ‚,czÅ‚owiek ów zaprzeczyÅ‚ mówiÄ…c: moje dobra sÄ… ze mnÄ….WedÅ‚ug ApostoÅ‚a nale-ży skierować swe serce ku dobrym rzeczom.Można za takie uważać piÄ™kność,zdrowie i inne dobra cielesne, wspólne ludziom i zwierzÄ™tom; lepsze sÄ… dobraduchowe, takie jak uczoność, wiedza, i inne podobne rzeczy konieczne dla ulep-217szenia duszy; najlepsze zaÅ› to cnota i Å‚aska.Każdy wiÄ™c powinien wybrać wÅ›ródnich to, co ma najwiÄ™kszÄ… wartość.8.Seneka twierdzi, że jeden dzieÅ„ mÄ™drca jest wiÄ™cej wart niż caÅ‚e życie gÅ‚up-ca.W mÄ™drcach jest prawdziwa uczciwość, dla gminu zaÅ› wystarczy tylko jejpozór; podobnie jak pozorny jest blask spróchniaÅ‚ego pnia Å›wiecÄ…cego w ciemno-Å›ci, tak też pozornie dobry jest uczynek sprzeczny z wewnÄ™trznym pragnieniem.Dlatego Å›wiÄ™ty Mateusz mówi: jeÅ›li twe Å›wiatÅ‚o jest ciemnoÅ›ciÄ…, czymże bÄ™dÄ…twoje ciemnoÅ›ci? ZwiÄ™ty Bernard powiada, że zÅ‚oto bez blasku wiÄ™cej jest warteod bÅ‚yszczÄ…cej miedzi.Aby rzec prawdÄ™, dusza czÅ‚owieka pozornie dobrego przy-pomina ciaÅ‚o bez życia lub dawnego bogacza, pozbawionego swych majÄ™tnoÅ›ci.9.Zdaniem Boecjusza nie ma wystÄ™pku bez kary, a cnoty bez nagrody.Senekamówi, iż uczciwe czyny same w sobie sÄ… nagrodÄ…, gdyż dajÄ… radość serca; praw-dziwy zatem owoc jest w nich samych, a poza nimi żadna nagroda nie zrówno-waży cnoty.WedÅ‚ug Å›wiÄ™tego Bernarda to zadowolenie nie znika, lecz przechodziz serca do duszy i z umysÅ‚u do sumienia.10.Jak mówi Augustyn, zródÅ‚o cnoty, podobnie jak zródÅ‚o radoÅ›ci, jest w na-szym domostwie.Seneka powiada: myÅ›lisz sobie, że odbieram ci wiele przyjem-noÅ›ci, ganiÄ…c ciÄ™ za dobra fortuny; tak jednak nie jest, dajÄ™ ci bowiem trwaÅ‚Ä…radość, kiedy pragnÄ™, aby przez zbytnie starania o sprawy materialne nie opuÅ›ciÅ‚aona twego domu, to znaczy twego serca.Wyobrażasz sobie, że wesoÅ‚y jest ten,kto siÄ™ Å›mieje, gdy tymczasem to w sercu powinna być radość, i tylko ona jest,jak mówi Salomon, prawdziwÄ… radoÅ›ciÄ….Salomon mówi ponadto: nie dbaj o to,co bÅ‚yszczy na pokaz, lecz ciesz siÄ™ tym, co masz w sobie.Makrobiusz twierdzi,iż tylko cnota czyni czÅ‚owieka szczęśliwym.A Seneka mówi, że rozum, który niezbacza z prostej drogi, daje czÅ‚owiekowi peÅ‚niÄ™ szczęścia.11.Nazwa cnoty pochodzi stÄ…d, że mężnie broni swego posiadacza55; dlategopo swojej mÄ™ce Jezus Chrystus posÅ‚aÅ‚ swych uczniów, aby mężnie znosili wielkieniebezpieczeÅ„stwa, zanim ich cnota osÅ‚abnie.ZwiÄ™ty Aukasz mówi: pozostaÅ„ciew mieÅ›cie, aż bÄ™dziecie przyobleczeni w moc.Seneka powiada, że żadne mury nieobroniÄ… siÄ™, jeÅ›li nie pomożemy losowi; dlatego należy uzbroić je od wewnÄ…trz,jeÅ›li bowiem sÄ… one umocnione w Å›rodku, możesz je szturmować, ale nie zdobyć.Tuliusz twierdzi, że serce mÄ™drca jest obwarowane cnotÄ… niby forteca murami.Augustyn mówi, że o ile pycha, nienawiść i inne wady rujnujÄ… królestwo, o tylecnoty przynoszÄ… mu pokój i chwaÅ‚Ä™; cnota bowiem powoduje szczęśliwe zmianyw duszy: oto ze stajni czyni Å›wiÄ…tyniÄ™, a z pustyni Å‚Ä…ki i sady.ZwiÄ™ty Bernardpowiada: myÅ›lÄ™, że gdyby zwierzÄ™ta mówiÅ‚y, powiedziaÅ‚yby Adamowi oto jedenz nas.55AaciÅ„ska nazwa cnoty virtus wywodzi siÄ™ od sÅ‚owa vir mąż, mężczyzna; podobnÄ… ety-mologiÄ™ ma polskie mÄ™stwo.21812.Mistrz doda do tego, że cnoty jaÅ›niejÄ… blaskiem piÄ™kniejszym niż sÅ‚oÅ„cei księżyc.Jak sÅ‚usznie twierdzi Augustyn, chociaż zli ludzie majÄ… wszystko, copiÄ™kne, to i tak pozostajÄ… brzydcy.Dlatego dobrze uczyniÅ‚ Diogenes, gdy pewienzÅ‚y czÅ‚owiek pokazaÅ‚ mu swój dom caÅ‚y w zÅ‚ocie i drogich kamieniach: filozofnapluÅ‚ mu w twarz, by okazać, że nigdy nie widziaÅ‚ nic paskudniejszego.Salomonmówi, iż u czÅ‚owieka roztropnego drogocenny jest umysÅ‚; w innym zaÅ› miejscudodaje, że jeden mÄ™drzec wiÄ™cej jest wart niż tysiÄ…c zÅ‚ych ludzi; mówi też: lepszyżywy pies od nieżywego lwa.53.TUTAJ TULIUSZ MÓWI O CNOTACH1.Zdaniem Tuliusza najwczeÅ›niej ze wszystkich cnót poznano mÄ™stwo, a sÅ‚a-bość ludzi nie pozwoliÅ‚a im poznać innych cnót.Wówczas za czÅ‚owieka cnotli-wego uważano tego, który dzielnie znosiÅ‚ ból; wraz z nowymi doÅ›wiadczeniami,jakich stopniowo przybywaÅ‚o, ludzie zaczÄ™li poznawać inne cnoty.2.ZwiadczÄ… o tym dawne historie.Najpierw widzimy Abla, który przyszedÅ‚ukazać nam, jak nie krzywdzić.Czystość pokazaÅ‚ Enoch.DziÄ™ki Noemu ujrze-liÅ›my staÅ‚ość wiary i dziaÅ‚ania.PosÅ‚uszeÅ„stwo okazaÅ‚ Abraham.Czystość maÅ‚-żeÅ„skÄ… ujrzeliÅ›my dziÄ™ki Izaakowi.Jakub przyszedÅ‚ ukazać nam trud pracy.JózefpokazaÅ‚, jak odpÅ‚acać dobrem za zÅ‚o.Mojżesz daÅ‚ nam poznać Å‚agodność.JozuepokazaÅ‚, jak zachować ufność w przeciwieÅ„stwach losu.Hiob przyszedÅ‚, abyÅ›mynauczyli siÄ™ cierpliwoÅ›ci wobec cierpienia.DziÄ™ki Jezusowi Chrystusowi pozna-liÅ›my pokorÄ™ i miÅ‚osierdzie.3.Jego to sÅ‚owa przytacza Å›wiÄ™ty Mateusz: uczcie siÄ™ ode mnie, bo jestempokorny.ZwiÄ™ty Jan mówi o miÅ‚osierdziu i pokorze Chrystusa, gdy umywaÅ‚ Onnogi apostoÅ‚om.4
[ Pobierz całość w formacie PDF ]