[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dobrzy są ci, którzy dostąpili łaski, a więc są dobrzy nie zsiebie, lecz z Bożej Aaski.1.5.4.Filozofia historii63Augustyn powiadał, że dla człowieka historia oznacza ma być.Człowiek tozwierzę śmiertelne, ale rozumne.Człowiek to także nieśmiertelna, ale upadła dusza.Wreszcie człowiek to byt tu i teraz, ale skierowany w byt w innym świecie.Jest takdlatego, że świat składa się z dwóch społeczności: Państwa Bożego i PaństwaZiemskiego.Państwo Boże tworzą aniołowie i ci obywatele państwa ziemskiego, którzymocą idei predestynacji (przeznaczenia) zostali zbawieni.Państwo Ziemskie zaś tworzązli ludzie: ci, którzy w myśl predestynacji zostali skazani na wieczne potępienie.Bóg jest absolutnym sprawcą dziejów.Historia to zwyczajnie cud boski objawiającysię w tym, że zaistniała i w tym, że Bóg nieustannie interweniuje w dzianie się.Dzieje ludzkie podzielił Augustyn na sześć epok: 1) od Adama (hebr.adamah -ziemia, adam - człowiek) do biblijnego potopu; 2) od Noego do Abrahama; 3) odAbrahama do Dawida; 4) od Dawida do niewoli babilońskiej; 5) od przesiedlenianarodu żydowskiego do Chrystusa; 6) od powstania chrześcijaństwa dozmartwychwstania.2.SHOLASTYKA64Scholastyka (łac.scholasticus - uczony, wykładający w szkole) była chrześcijańskąfilozofią średniowiecza.Rozwijano ją była od IX do XIV wieku.Była to filozofiareligijna, która głosiła, że poza Bogiem nic nie ma znaczenia samoistnego.Ponieważreligia była podstawą organizacji państwowej, to filozofia scholastyczna miała charakter urzędowy.Nad jej rozwojem, przestrzeganiem prawowitości, ortodoksyjnościczuwało państwo z mocy swojego urzędu.Filozofia scholastyczna w przekonaniupapieży miała być służebnicą teologii (Piotr Damiani).Istotną jej cechą było to, żekoncentrowała się na opracowywaniu dogmatów wiary; nie uzasadniając twierdzeń, aleprzyjmując się je jako prawdy objawione (była więc heteronomiczna) - prawdy teusiłowano jedynie wyjaśnić, wytłumaczyć, przełożyć na język filozoficzny.Twórcą scholastyki był Anzelm z Aosty (1033-1109); w jej rozwoju możnawyodrębnić trzy etapy:1) wczesnośredniowieczny (od IX do XII wieku), reprezentują go: Jan SzkotEriugena (810-877); Anzelm z Aosty; Bernard z Clairvaux (1090-1153); Piotr Damiani(1007-1072); Jan z Salisbury (1110-1180); Piotr Abelard (1079-1142); Hugon odZw.Wiktora (1096-1141);2) okres systemów średniowiecznych (od końca XII do XIII wieku): aleksandryści,averroiści, tomizm, Roger Bacon;3) zmierzch scholastyki - okres krytyki średniowiecznej (XIV wiek): WiliamOckham (1300-1350), Mikołaj z Autrecourt, Eckhart (1260-1327).2.1.Jan Szkot Eriugena (810-877)Urodził się w Brytanii.Ok.850 roku został wezwany na dwór Karola Aysego i odtądpełnił funkcję nadwornego oficjalnego uczonego.Nie był duchownym, a mimo towładze kościelne korzystały z jego rozstrzygnięć w sporach, zwłaszcza w sporze IXwieku o predestynację (przeznaczenie).2.1.1.OntologiaBóg jest bytem o niepoznawalnej naturze.Teologia może tylko ustalić, czym Bógnie jest.To, co doświadczamy, poznajemy, to nie jest natura Boga, ale tylko objawynatury, teofanie.Jan Szkot Eriugena tłumaczył, że Bóg jest niczym , niczym z tego, comyśl ludzka zdolna jest pojąć.Bóg jest jednocześnie wszystkim, przede wszystkimzródłem, z którego świat powstaje.Bóg tworząc świat, nie wychodzi poza siebie, tworzygo z siebie.Twórczość Boga jest stawaniem się samego Boga, a zatem stworzenieświata jest aktem koniecznym, bo nadmiar bytu i dobroci tkwiący w Bogu musi byćurzeczywistniony.65Była to ontologia o chrakterze emanacajnym.Zwiat jest koniecznym produktemrozwoju Boga.Wywodząc się z Boga, zawiera go w sobie.Bóg jest jego istotą.Bóg jestwięc istotą wszechrzeczy.Było to rozwiązanie panteistyczne.Jan Szkot Eriugena rozróżniał: byt tworzący, ale nie stworzony (jest nim Bóg,niepoznawalny, opisany w Biblii); byt tworzący, ale stworzony (zespół idei objawionychprzez Boga, za pośrednictwem których Bóg daje się poznać, można go utożsamiać zSynem Bożym, Logosem); byt stworzony i nie tworzący (to świat rzeczywisty, będącydalszą emanacją Boga, zrealizowaniem się idei); byt nie stworzony i nie tworzący (toBóg jako kres wszechświata, cel powrotu do siebie samego).Dzieje świata to wyjścieBoga z siebie i powrót do siebie.Zwiat jest efektem emanacji, rzeczy powstają z gatunków, które są od zjawiskjednostkowych wcześniejsze.Gatunki nie są abstrakcjami, ale rzeczywistymi siłamistwarzającymi rzeczywiste zjawiska (realizm pojęciowy).Rzeczy jednostkowe o tylerealnie istnieją, o ile mają w sobie idee
[ Pobierz całość w formacie PDF ]