[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. JeÝeli prawda nie jest nudna, to wówczas si´ jej poddaj´.Czasami jed-nak odbiegam od prawdy, aby nie byç nudnym. Barbara Madajczyk z Gda’skiej Agencji Informacyjnej.Czy pisarz po-winien aÝ tak bardzo angaÝowaç si´ politycznie? Mówi´ o tym w zwiàzku z dzi-siejszym przyj´ciem przez Lecha Wa"´s´ wieloletniego (22 lata) wi´ênia FidelaCastro.Julio Cortazar, gdy przed kilku laty by" w Gda’sku, stwierdzi", Ýe Kuba 147 jest krajem wszelkiej szcz´ÊliwoÊci.Byç moÝe mia" prawo tak uwaÝaç.Czy jednaknie powinien by" si´ przed podobnymi sàdami powstrzymaç? Jestem bardzo krytyczny wobec nadmiernego zbliÝenia pisarza z jakà-kolwiek partià politycznà.Odkàd zapisa"em si´ do SPD, a uczyni"em to, jak wia-domo, dopiero wówczas, gdy znalaz"a si´ ona w opozycji do koalicji partii rzàdzà-cych w RFN, oÊwiadczam wszem i wobec, Ýe jestem w niej i z nià dlatego, Ýe niereprezentuje ona Ýadnej doktryny.Jest otwarta na wszelkie wp"ywy.Mog´ wi´csobie pozwoliç na to, aÝeby byç surowym nieraz krytykiem mojej partii.Z pozycji socjaldemokratycznych mam, dla przyk"adu, prawo krytyki doktryny so-cjalistycznej, bowiem w swym dotychczasowym wcieleniu ma"o mi ona odpowia-da.MyÊl´, Ýe dziÊ w"aÊnie przychodzi pora na partie socjaldemokratyczne i moÝedlatego w"aÊnie popieram istniejàcà w Polsce Polskà Parti´ Socjalistycznà Jana Jó-zefa Lipskiego.To w"aÊnie do niej, jak mi si´ wydaje, naleÝy przysz"oÊç. Co sàdzi Pan na temat koniecznoÊci zmian w "onie partii komunistycz-nych w krajach bloku wschodniego? Przejawy tych zmian obserwujemy obecnie w NRD.Oto zarównoKranz [ówczesny szef SED R.C.], jak i Schabowski zachowujà si´ tak, jakby ca-"e Ýycie byli reformatorami.Trzeba to oceniç jako zjawisko pozytywne.Jest to za-razem dowód na istnienie boskiej opatrznoÊci, w momencie, gdy wiatr historiidmie tam juÝ w Ýagle.Nie da si´ wykluczyç, iÝ w partiach komunistycznych doj-dà teraz do g"osu m"odzi ludzie, których obecnoÊç w tych partiach podyktowanaby"a dotàd wzgl´dami innymi aniÝeli czysty oportunizm.Którzy byli w niej dlaideowej przynaleÝnoÊci.Taki krok naprzód uczyni"a partia w´gierska. Czy popiera Pan poglàd, Ýe najlepszà drogà dla Polski jest ta socjalde-mokratyczna? Nie mówi"em o kierunku socjaldemokratycznym jako najlepszym dlaPolski.Chcia"bym widzieç w Polsce bardzo silnà parti´ socjaldemokratycznà, jed-nak rozwijajàcà si´ na polskiej drodze ku przysz"oÊci.Nie jestem ideologicznymfanatykiem.Jestem na przyk"ad, za grà wolnorynkowà.Interesujàcym wydaje misi´ byç model socjalny Szwecji.Jest dla mnie rzeczà komicznà, tragikomicznàwr´cz, Ýe Lech Wa"´sa przyjmuje u siebie i rozmawia z panià premier WielkiejBrytanii Margaret Thatcher, która, jak wiadomo, w swoim kraju jest najwi´kszymwrogiem zwiàzków zawodowych.Ca"kowicie zniszczy"a siatk´ ochronnà, jaka ist-nia"a uprzednio nad s"abymi socjalnie grupami zawodowymi.Skutkiem tego ist-niejà obecnie w Anglii ca"e grupy spo"eczne wczesnokapitalistyczne. Wa"´sa przyjà" panià Thatcher w okreÊlonej sytuacji, gdy SolidarnoÊç by"a zdelegalizowana.Wówczas zaÊ przyjmowa" wszystkich, pragnàcych sprawielegalizacji dopomóc. 148 Tym niemniej zastanawia" mnie transparent g"oszàcy: Witamy paniàThatcher w Stoczni Gda’skiej . Jednak nie odpowiedzia" Pan na moje pytanie: Jaka Polska leÝy w in-teresie Niemiec? . Demokratyczna, z wieloÊcià poglàdów, praworzàdna.Polska, w którejbardzo wyraêne b´dà granice pomi´dzy w"adzà wykonawczà a ustawodawczà.I co bardzo leÝy mi na sercu z ca"kowicie oddzielonym od KoÊcio"a pa’stwem.Historia poucza nas, Ýe KoÊció" zawsze odgrywa" w dziejach pa’stw oraz naro-dów rol´ konserwatywnà. Od ostatniego pobytu Güntera Grassa w Polsce niejedno si´ zmieni"o.MoÝna us"yszeç w Gda’sku dêwi´ki carillonu dochodzàce z koÊcio"a Êw.Katarzy-ny, byç moÝe z innà melodià aniÝeli ta, którà pan Grass zapami´ta" sobie z cza-sów jego m"odoÊci.Polacy odwiedzajà Wilno, szukajàc w tym mieÊcie êróde" swo-jej pa’stwowoÊci oraz polskoÊci. Mam wraÝenie, Ýe korzystny dla Polski obrót sytuacji ma swà faktycz-nà genez´ w sytuacji panujàcej obecnie w ZSRR.Przed kilku laty to, co si´ dziejetu obecnie, by"oby nie do wyobraÝenia.Zakodowana w Polakach antyrosyjskoÊçb´dzie musia"a w tej sytuacji ulec gruntownej przemianie.Politycznie utraci"emniegdyÊ mojà ojczyzn´.Jednak jako rodowity gda’szczanin, od wielu lat regular-nie przyjeÝdÝajàcy do Gda’ska, szukajàcy w nim Êladów miasta Danzig, mam jànadal.B´d´ jednak przeciw wszystkim tym ludziom, którzy podwaÝaç b´dà trwa-"oÊç granic w Europie. A rola Gda’ska w tym wszystkim? Dla mnie jest rzeczà ca"kiem zrozumia"à, iÝ to w"aÊnie w Gda’sku zo-sta" zapoczàtkowany ruch SolidarnoÊç .JuÝ niegdyÊ, przed wiekami, w XIV stu-leciu, by" Gda’sk rodzajem ma"ego, lecz autonomicznego pa’stwa rzemieÊlni-ków.W tym teÝ mieÊcie rozkwita" barok w literaturze, w rzeêbie czy w architek-turze. Czy wyobraÝa Pan sobie oba nasze kraje koegzystujàce w atmosferzewzajemnego zaufania, gdy ta ogromna energia spo"eczna, klimat niech´ci, pogar-dy, lekcewaÝenia zostanà prze"oÝone na energi´ wspó"pracy i wzajemnego uzu-pe"niania si´? Czy teÝ moÝe oba narody nadal b´dà liczy"y na dalsze post´py pie-restrojki ? Jest to temat na godzinny referat
[ Pobierz całość w formacie PDF ]